HUNAN, 24 Oktober- Semasa misi Apollo 17 pada tahun 1972 ia merupakan kali terakhir manusia berjalan di bulan.
Ia dilakukan oleh angkasawan Amerika Syarikat S. Harrison Schmitt dan Eugene Cernan yang berjaya mengumpul kira-kira 110.4 kg sampel tanah dan batu yang dibawa ke Bumi untuk kajian lanjut.
Setengah abad kemudian, hablur zirkon mineral di dalam serpihan batu igneus yang dikumpul oleh Schmitt memberi para saintis pemahaman yang lebih mendalam tentang pembentukan bulan dan umur tepat satelit Bumi itu.
"Bulan mempunyai persekitaran yang sangat stabil. Ia boleh merekodkan kesan yang sangat kuno atau beberapa peristiwa lain pada sistem mereka. Dengan cara ini, kita boleh tahu apa yang berlaku di Bumi kerana segala-galanya di bumi telah dihapuskan oleh proses geologi," kata Saintis Planetary UCLA dan pengarang bersama kajian, Bidong Zhang.
Bulan adalah kira-kira 40 juta tahun lebih tua daripada yang difikirkan sebelum ini. Berdasarkan analisis kristal ia terbentuk lebih daripada 4.46 bilion tahun yang lalu, dalam tempoh 110 juta tahun selepas kemunculan sistem suria, kata saintis.
Hipotesis utama untuk pembentukan bulan ialah semasa sejarah awal sistem suria yang huru-hara, objek bersaiz Marikh dipanggil Theia menghempas Bumi.
Magma tersebut meletup, batu cair dan naik ke angkasa, membentuk cakera serpihan yang mengorbit Bumi dan membentuk menjadi bulan. Tetapi masa yang tepat untuk pembentukan bulan sukar untuk ditentukan.
Menurut Zhang kajian tersebut telah menyelesaikan tiga persoalan penting. "Pertama, apabila sistem bumi dan bulan terbentuk. Kedua, bilakah lautan magma bulan menghablur di lautan magma. Ketiga, jenis batu bulan yang sangat penting iaitu suite magnesium. Jenis magnesium-suite bermakna bahawa kemagnetan jenis batu ini bermula sangat awal."
Hablur mineral mula terbentuk selepas magma sejuk dan menjadi pepejal. Para penyelidik menggunakan kaedah yang dipanggil tomografi probe atom untuk mengesahkan umur pepejal tertua yang diketahui terbentuk iaitu kristal zirkon di dalam serpihan batu yang dipanggil Norite. Ia merupakan hasil pengumpulan oleh Schmitt.
"Ketika saya mengkaji batu bulan, saya menemui sesuatu yang unik. Jadi saya rasa teruja, ia sangat memberi inspirasi untuk kajian masa depan," kata Zhang.- REUTERS