SAUDARA PENGARANG

Di Malaysia, warga emas ditakrifkan sebagai individu berumur 60 tahun ke atas. Menurut Jabatan Perangkaan Malaysia, populasi warga emas pada tahun 2024 mencapai 11.6% daripada jumlah penduduk dan dijangka meningkat kepada 15% menjelang 2030.

Golongan wanita membentuk sebahagian besar daripada kumpulan ini, menjadikan keperluan mereka terhadap sistem pengangkutan awam amat penting.

Mobiliti yang baik bukan sahaja membantu mereka menjalani kehidupan seharian dengan lebih mudah tetapi juga memastikan mereka kekal aktif serta berinteraksi dalam masyarakat.

Keperluan Pengangkutan yang Selamat dan Mudah Diakses

Salah satu keperluan utama bagi warga emas wanita ialah akses kepada pengangkutan yang selamat dan mesra pengguna.

Kemudahan seperti laluan bertutup, tempat duduk khas, dan perkhidmatan yang mesra warga emas amat penting bagi memastikan keselamatan dan keselesaan mereka.

Selain itu, perkhidmatan pengangkutan awam perlu mempunyai frekuensi tinggi supaya mereka tidak menghadapi kesukaran untuk bergerak, terutamanya bagi mereka yang tinggal di kawasan luar bandar atau bandar berkepadatan tinggi.

Menurut kajian yang dijalankan oleh Universiti Malaya (UM) yang diketuai oleh Dr. Melastura Md Dali pada tahun 2024, konteks sosial dan persekitaran yang dinamik memberi kesan besar terhadap kehidupan warga emas, terutamanya mereka yang tinggal secara berdikari.

Dalam era digital yang semakin berkembang, kehidupan mereka turut mengalami perubahan akibat pendigitalan, namun tidak semua warga emas mahir menggunakan teknologi.

Oleh itu, alternatif kepada sistem digital perlu disediakan agar mereka tidak terpinggir.

Cabaran Penggunaan Aplikasi Mudah Alih dalam Pengangkutan Awam

Banyak perkhidmatan pengangkutan kini bergantung kepada aplikasi mudah alih untuk pembayaran tambang dan tempahan perkhidmatan.

Walaupun kemudahan ini memudahkan golongan muda, ia menjadi cabaran bagi warga emas yang kurang celik teknologi.

Laporan Tahunan Jabatan Perkhidmatan Awam 2021 menunjukkan:

• 57.98% warga emas menghadapi kesukaran menggunakan sistem dalam talian.
• 59.67% mengalami masalah mengakses portal perkhidmatan akibat ketiadaan peranti sesuai atau capaian internet.

Keadaan ini menyebabkan mereka bergantung kepada ahli keluarga atau pihak lain untuk mendapatkan pengangkutan, sekali gus mengurangkan kebebasan mereka.

Selain itu, masalah penglihatan serta penurunan kemahiran motorik halus turut menyukarkan mereka menggunakan telefon pintar.

Risiko Penipuan Digital dan Ancaman Keselamatan

Penggunaan aplikasi mudah alih juga mendedahkan warga emas wanita kepada risiko penipuan dalam talian.

Terdapat banyak kes di mana mereka menjadi mangsa aplikasi palsu atau penyedia perkhidmatan tidak sah.

Scammer mengambil kesempatan terhadap ketidakupayaan mereka memahami terma dan syarat aplikasi, menyebabkan mereka mudah tertipu dengan bayaran tersembunyi atau pencurian maklumat peribadi.

Selain ancaman digital, keselamatan fizikal warga emas dalam pengangkutan awam juga menjadi kebimbangan.

Laporan menunjukkan kes ragut, gangguan seksual, dan kecurian sering berlaku kepada golongan ini, terutamanya wanita yang menaiki pengangkutan awam tanpa pengawasan.

Langkah Penambahbaikan untuk Pengangkutan Awam yang Mesra Warga Emas

Bagi memastikan sistem pengangkutan awam lebih inklusif dan selamat untuk warga emas, langkah-langkah berikut perlu diambil:

1. Alternatif kepada Aplikasi Mudah Alih

• Menyediakan pilihan pembayaran secara tunai atau kaunter fizikal.
• Menggunakan teknologi biometrik seperti pengecaman wajah atau cap jari sebagai kaedah akses sementara sehingga warga emas lebih mahir menggunakan aplikasi digital.

2. Peningkatan Kesedaran terhadap Penipuan Digital

• Kempen kesedaran untuk mendidik warga emas tentang risiko penipuan dalam talian.
• Menyediakan platform selamat bagi membantu mereka mengenali aplikasi rasmi dan perkhidmatan sah.

3. Menambah Baik Keselamatan Pengangkutan Awam

• Memastikan sistem pemantauan keselamatan lebih ketat di stesen dan dalam kenderaan awam.
• Meningkatkan kehadiran pegawai keselamatan bagi mencegah jenayah terhadap warga emas wanita.

Kesimpulan

Kemajuan teknologi dalam pengangkutan awam tidak dapat dielakkan, tetapi usaha perlu dilakukan untuk memastikan warga emas tidak ketinggalan dalam arus digitalisasi.

Pada masa yang sama, mereka tidak seharusnya terperangkap dalam sistem yang menyukarkan kehidupan seharian atau mendedahkan mereka kepada risiko keselamatan dan penipuan.

Dengan usaha yang bersepadu, kita dapat menjadikan pengangkutan awam lebih mesra pengguna, selamat, dan inklusif untuk semua, khususnya bagi warga emas wanita yang memerlukannya.

Artikel ini merupakan pandangan peribadi penulis dan tidak semestinya mewakili pandangan mahu pun pendirian rasmi RTM.

Dr Yong Adilah Shamsul Harumain
Jabatan Perancangan Bandar dan Wilayah
Fakulti Alam Bina, Universiti Malaya (UM)
Email: Alamat emel ini dilindungi dari Spambot. Anda perlu hidupkan JavaScript untuk melihatnya.

Dr Melasutra Md Dali
Jabatan Perancangan Bandar dan Wilayah
Fakulti Alam Bina, Universiti Malaya (UM)